Новости

29 listopada 2019 roku w Nalczyku (Kabardo-Bałkaria) odbyło się posiedzenie Rady ds. Stosunków Międzynarodowościowych przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej.

W swoim wystąpieniu Prezes Kongresu Polaków w Rosji poruszyła ważne dla rosyjskiej Polonii kwestie, m. in.  nauczania języka ojczystego w szkołach, szkolenia nauczycieli języka polskiego i udostępnienia pomieszczeń dla regionalnych organizacji polonijnych, a także medialnych wypowiedzi godzących w dobre imię Polaków.

Propozycje spotkały się z życzliwą reakcją prezydenta Rosji, który polecił Minister oświaty FR szczegółowo omówić ich realizację.

Poniżej publikujemy stenogram i nagranie wystąpienia (od 1 g. 40 min.).

Halina Romanowa:
Szanowny Władimirze Władimirowiczu! Szanowni koledzy!

Ponieważ dzisiaj dużą uwagę poświęcamy nauce języka ojczystego, chciałabym powiedzieć o nauce języka ojczystego przez mniejszości narodowe, które nie posiadają swojej państwowości na terytorium Federacji Rosyjskiej.

Dla nas jak dla autonomii narodowo-kulturalnej jest to kierunek strategiczny i znaczący. Dlatego, jeśli Państwo pozwolą, kilka propozycji, w których widzimy rozwiązanie tej kwestii: jest to przywrócenie w systemie Ministerstwa Oświaty Federacji Rosyjskiej wspólnie z autonomiami narodowo-kulturalnymi jednostki strukturalnej odpowiadającej za naukę języka ojczystego, kultury i historii dla mniejszości narodowych, które nie posiadają własnej państwowości na terytorium Federacji Rosyjskiej; podjęcie decyzji o formie organizacyjnej szkół narodowych albo ośrodków nauczania języka ojczystego w strukturze rosyjskich szkół ogólnokształcących jako edukacji uzupełniającej, a także ich finansowanie; podjęcie decyzji o standardach nauczania języków narodowych dla mniejszości narodowych.

Dlaczego mówię „w szkołach ogólnokształcących”? Żeby Ministerstwo wsparło naszą inicjatywę i dyrektorzy nie mieli wątpliwości co do konieczności pojawienia się naszych organizacji z propozycją, żeby grupy naszych dzieci, młodzieży mogły uczyć się tam swojego języka ojczystego.

Chcę podkreślić, że Polacy mieszkający w Rosji w ciągu setki lat przebywając w Rosji utracili swój język, i 15 procent w praktyce włada swoim językiem ojczystym.
Myślimy również o przygotowaniu nauczycieli, ponieważ nauczyciele, którzy prowadzą nauczanie w naszych organizacjach narodowych, to są przeważnie nauczyciele bez przygotowania pedagogicznego. Są to osoby, które znają język, i w takiej sytuacji zapraszaliśmy też nauczycieli z Polski. Biorąc pod uwagę trudności z ich pobytem tutaj — wizowe, inne, zatrudnienie — w Rosji zostało w tym roku około pięciu pedagogów z Polski. Są to przeważnie, jeszcze raz podkreślam, nasi obywatele.

Widzę rozwiązanie tej sprawy w przygotowaniu nauczycieli w instytutach pedagogicznych i w systemie kwot, nie tylko w Moskwie, ale też w różnych regionach, gdzie istnieją instytuty pedagogiczne.

Zwróciłabym się do Pana, Władimirze Władimirowiczu, z prośbą. Trzeba jednak pomyśleć o tym, żeby autonomie narodowo-kulturalne i organizacje narodowe miały możliwość posiadania pomieszczeń dla realizacji działalności statutowej, ponieważ my przygotowujemy i przeprowadzamy imprezy kulturalne, wychodzimy na placówki naszych miast i obwodów na święta państwowe, a także nasze narodowe święta, natomiast pomieszczeń dla przygotowywania się brakuje.

Popieram niewątpliwie to, że, jak było tu powiedziane, w przyszłym roku autonomie narodowo-kulturalne uzyskają wsparcie finansowe. Chciałabym zwrócić uwagę, że niektóre organizacje mają wielkie doświadczenie w wygrywaniu konkursów, a my pracujemy wszyscy w ramach pracy społecznej, nie do końca jesteśmy doświadczeni w przygotowaniu się do konkursów, proszę więc lojalnie zwrócić uwagę na to, żebyśmy wszyscy mieli taką możliwość.

I ostatnie co cichłabym zaznaczyć. Mówiono również o środkach masowego przekazu, ale podejdę trochę od innej strony. Wydaje mi się, że w naszych mediach, przeważnie w telewizji, bardzo dużo czasu poświęca się rozdmuchiwaniu nieprzyjaznych wypowiedzi, czasem nawet obelżywych w stosunku do narodów mieszkających w Rosji, a także czasem też w stosunku do państw narodowych, z którymi jesteśmy w zasadzie związani jako Polacy. Te wypowiedzi przeważnie pochodzą od nieżyczliwych, niekompetentnych specjalistów lub historyków, którzy bardzo często bywają mądralami, czyli wypowiadają się na wszystkie tematy. Myślę, że takie wypowiedzi zupełnie nie sprzyjają kształtowaniu pozytywnego obrazu Rosji, a także wpływają na nieżyczliwe stosunki między naszymi narodowościami i narodami mieszkającymi w Rosji.

Dziękuję.

Władimir Putin:
Halino Bronisławowno, zgadzam się z Panią. Ale myślę, że takich wypowiedzi raczej nie dopuszczają się osoby oficjalne. Jakoś nie znam takich. To są jacyś, jak to Pani teraz powiedziała, eksperci czy quasi-eksperci. Owszem, to się mówi, ale z reguły mówi się w reakcji na to, co się słyszy z tamtej strony. Ale to też, oczywiście, jest niepotrzebne, dlatego że to tylko zaostrza sytuację i nie stwarza żadnych rozwiązań. Tutaj ma Pani rację, zgadzam się. Ale wpłynąć na to jest dosyć trudno. Możemy wpłynąć, jeśli są to osoby oficjalne, ale kiedy pochodzi to po prostu od działaczy politycznych… Czasem, widzi Pani, u nas nawet w parlamencie brzmią niemiłe rzeczy. O ile jest to możliwe, ja ze swojej strony postaram się to poprawić.

Co się tyczy organizacji pracy Ministerstwa: Olgo Jurjewno, kto w Pani Ministerstwie zajmuje się sprawami, o których powiedziała Halina Bronisławowna?

Olga Wasiljewa [Minister oświaty FR]:
Władimirze Władimirowiczu, mamy niewielki wydział, pięć osób, który zajmuje się akurat językami ojczystymi. Dokładnie mniejszości narodowych nie, Halino Bronisławowno, ale wiele razy próbowaliśmy z Panią się spotkać. Jeśli takie spotkanie dojdzie do skutku, myślę, że przemyślimy tę kwestię. Dla nas nie jest to trudne, ponieważ w ramach ustawy „O edukacji” nauczanie uzupełniające, choćby nauka języka polskiego, jest zupełnie wolną, naturalną częścią naszej edukacji. Dlatego podczas spotkania z Panią wszystko przedyskutujemy.

Ale mamy taki wydział, Władimirze Władimirowiczu, który zajmuje się ojczystymi językami narodowymi.

Władimir Putin:
Proszę wtedy porozmawiać bezpośrednio z Haliną Bronisławowną.

Г. Романова: Уважаемый Владимир Владимирович! Уважаемые коллеги!

Поскольку мы сегодня много внимания уделяем изучению родного языка, я хотела бы сказать об изучении родного языка национальными меньшинствами, которые не имеют своей государственности на территории Российской Федерации.

Как для национально‑культурной автономии для нас это стратегическое направление и значимое. Поэтому, если позволите, несколько предложений, в которых мы видим разрешение данного вопроса: это восстановление в системе Министерства просвещения Российской Федерации совместно с национально‑культурными автономиями структурного подразделения, отвечающего за изучение родного языка, культуры и истории для национальных меньшинств, которые не имеют своей государственности на территории Российской Федерации; принятие решения об организационной форме национальных школ или центров по преподаванию родного языка в структуре общеобразовательных русских школ как дополнительное образование, а также их финансирование; принятие решений о стандартах преподавания национальных языков для национальных меньшинств.

Почему говорю «в общеобразовательных школах»? Для того чтобы Министерство поддержало нашу инициативу и директора не сомневались в необходимости появления наших организаций с предложением, чтобы группы наших детей, молодёжи могли там обучаться своему родному языку.
Хочу подчеркнуть, что поляки, проживающие в России, в течение сотни лет, находясь в России, утратили свой язык, и 15 процентов поляков практически владеют своим родным языком.

Также мы видим и подготовку учителей, поскольку учителя, которые ведут у нас обучение в наших национальных организациях, — это в основном учителя без педагогической подготовки. Это лица, которые знают язык, или в данной ситуации мы приглашали также учителей из Польши. Учитывая сложности их пребывания здесь — визовые, другие, трудовое устройство, — в России осталось в этом году около пяти преподавателей из Польши. В основном это, ещё раз подчёркиваю, наши граждане.

Вижу решение этого вопроса в подготовке учителей в педагогических институтах, в системе квот, а также не только в Москве, а в разных регионах, где существуют педагогические институты.

Я обратилась бы, Владимир Владимирович, к Вам с просьбой. Всё‑таки необходимо подумать о том, чтобы национально‑культурные автономии, а также национальные организации имели возможность иметь помещения для проведения уставной деятельности, поскольку мы и готовим, и проводим культурные мероприятия, выходим на площадки наших городов и областей по государственным праздникам, а также нашим национальным праздникам, а помещения для подготовки не имеются.

Приветствую, безусловно, здесь сказано было о том, что в следующем году национально‑культурные автономии получат финансовую поддержку. И я бы хотела обратить внимание, что некоторые наши организации имеют большой опыт в выигрывании конкурсов. А мы все на общественных началах работаем, не совсем опытные в подготовке к конкурсам, поэтому лояльно, пожалуйста, обратите внимание на то, чтобы мы все имели такую возможность.

И последнее я хотела бы отметить. Говорилось также о средствах массовой информации, но я зайду немножечко с другой стороны. Мне кажется, что в наших средствах массовой информации, в основном по телевидению, очень много времени уделяется муссированию недоброжелательных высказываний, иногда даже оскорбительных по отношению к народам, проживающим в России, а также иногда и по отношению к национальным государствам, с которыми мы в принципе связаны, как поляки. Эти высказывания в основном идут от недоброжелательных, некомпетентных специалистов или историков, которые очень часто бывают всезнайками, то есть высказываются по всем вопросам. Я думаю, что такие высказывания совершенно не способствуют формированию положительного образа России, а также влияют на недоброжелательные отношения между нашими национальностями и народами, проживающими в России.

Спасибо.

В.Путин: Галина Брониславовна, согласен с Вами. Но я думаю, что такие высказывания вряд ли допускают официальные лица. Я что‑то таких не знаю. Это какие‑то, Вы сейчас сказали, эксперты или квазиэксперты. Да, это звучит, но, как правило, звучит как реакция на то, что сами услышали с той стороны. Но и это, конечно, ни к чему, потому что это только ситуацию обостряет, а решений никаких не создаёт. Здесь Вы правы, согласен. Но повлиять на это достаточно сложно. Мы можем повлиять, если это официальные лица, а когда это идёт просто от политических деятелей… Иногда, Вы видите, у нас даже и в парламенте звучат нелицеприятные вещи. Насколько это возможно, я со своей стороны пытаюсь это поправить.

Что касается организации работы Министерства: Ольга Юрьевна, у Вас в Министерстве кто занимается вопросами, о которых Галина Брониславовна сказала?

О. Васильева: Владимир Владимирович, у нас есть небольшой отдел, пять человек, который занимается как раз родными языками. Конкретно у нас меньшинств нет, Галина Брониславовна, но мы много раз пытались с Вами встретиться. Если эта встреча состоится, то я думаю, что мы продумаем вопрос. Для нас не составляет труда, потому что в рамках закона «Об образовании» дополнительное образование по изучению того же польского языка — совершенно свободная, естественная часть нашего образования. Поэтому при встрече с Вами мы всё проговорим.

Но отдел у нас есть такой, Владимир Владимирович, который занимается родными национальными языками.

В.Путин: Поговорите тогда напрямую с Галиной Брониславовной.