20.06.2017

Syberyjski Białystok – Zmartwychwstanie

Drodzy Rodacy,

FPNKA Kongres Polaków w Rosji obejmuje patronatem akcję „Syberyjski Białystok – Zmartwychwstanie” zorganizowanej przez katolicką parafię w Tomsku i apeluje o wsparcie finansowe odbudowy drewnianego kościoła pw. św. Antoniego Padewskiego we wsi Białystok na Syberii, zniszczonego przez pożar w kwietniu 2017 r.

Kościół ten był jedną z najstarszych świątyń katolickich Federacji Rosyjskiej, miejscem szczególnym zarówno dla historii rosyjskiej Polonii jak i dla lokalnej społeczności katolickiej.

Szczegóły dotyczące akcji znajdują się na stronie: www.belostok-catholic.ru.

Rachunek do przelewów w rublach rosyjskich:

Католическая Община Покрова Пресвятой Богородицы Царицы Святого Розария в Томске
Адрес: г. Томск, ул. Бакунина, 4
ИНН 7020004454,
КПП 701701001
р/с 40703810264030100894
Отделение № 8616 г.Томск
СБ России к/с 30101810800000000606
БИК 046902606
Назначение перевода: БЕЛОСТОК-ПОЖАР

Fundusze można wpłacać w PLN, EUR, USD, GBP. Szczegóły na stronie https://www.belostok-catholic.ru/pl/donate


Дорогие соотечественники!

ФПНКА «Конгресс поляков в России» заявляет о поддержке акции «Сибирский Белосток — воскресение», организованной Католической общиной Покрова Пресвятой Богородицы Царицы Святого Розария в Томске и призывает внести свой вклад в восстановление деревянного костела Св. Антония Падуанского в селе Белосток Кривошеинского района Томской области, уничтоженного пожаром в апреле 2017 г.

Этот построенный польскими переселенцами костел был одним из старейших католических храмов России, особым местом для российской Полонии и католической общины села.

Подробности можно узнать на сайте акции: https://www.belostok-catholic.ru/ru/

Счет для переводов в российских рублях:

Католическая Община Покрова Пресвятой Богородицы Царицы Святого Розария в Томске
Адрес: г. Томск, ул. Бакунина, 4
ИНН 7020004454,
КПП 701701001
р/с 40703810264030100894
Отделение № 8616 г.Томск
СБ России к/с 30101810800000000606
БИК 046902606
Назначение перевода: БЕЛОСТОК-ПОЖАР

Принимаются также переводы в польских злотых, евро, долларах США и британских фунтах. Подробности на странице https://www.belostok-catholic.ru/pl/donate

Polska wioska Białystok na Syberii została założona pod koniec XIX w. przez dobrowolnych przesiedleńców z grodzieńskiej i wileńskiej guberni, którzy do Rosji trafili na podstawie reformy agrarnej Piotra Stołypina. W 1908 r. Polacy zbudowali tam drewniany kościół pw. św. Antoniego Padewskiego. Działał on nieprzerwanie przez niemal 25 lat. W 1931 r. został zamknięty przez władze sowieckie. W czasie II wojny światowej budynek świątyni przeznaczono na magazyn zboża, od 1945 r. pełnił funkcję wiejskiego klubu. W latach 80. XX w. budynek opustoszał. W 1990 r., po raz pierwszy od 50 lat, do Białegostoku przyjechał ksiądz, jego wizyta stała się impulsem do odnowienia katolickiej społeczności. Budynek wrócił do jej rąk. Ponowne otwarcie kościoła, już po remoncie, poświęcenie świątyni, miało miejsce 13 czerwca 1998 r. „Dla polskiej ludności Białegostoku. Ten dom Boży, stanowił materialny symbol więzi z przodkami i ich kulturą” - mówi Agnieszka Kaniewska, wrocławianka, regularnie odwiedzająca wioskę.

W nocy z 18/19 kwietnia br. w niewyjaśnionych do tej pory okolicznościach, kościół spłonął. Pozostały jedynie ceglane fundamenty. Ze zgliszcz wydobyto fragment dzwonu z napisem „Dziewica Maryja”. „Społeczność Białegostoku oraz tomska parafia, pod której opieką znajduje się wioska, rozpoczynają zbiórkę funduszy na odbudowanie domu modlitwy, a przede wszystkim na symboliczne odtworzenie miejsca przez ponad 100 lat związanego z Polską”. – podkreśla Wojciech Ziółek SJ, przełożony jezuitów w Tomsku.


List Biskupа diecezji Przemienienia Pańskiego w Nowosybirsku

Chrystus zmartwychwstał!

Drodzy Przyjaciele!

We środę oktawy Wielkanocy, 19 kwietnia 2017 r. nad ranem, doszczętnie spłonął drewniany katolicki kościół p.w. św. Antoniego Padewskiego w Białymstoku, niewielkiej wiosce położonej 220 km na północny-zachód od Tomska, w zachodniej Syberii. Z pożaru ocalała jedynie ceglana podmurówka, gipsowa figura Matki Bożej stojąca przed wejściem i metalowy krzyż, który umieszczony był na szczycie dzwonnicy. Na skutek wysokiej temperatury, w ogniu stopił się również duży ołtarzowy krzyż z brązu oraz dzwon (całkowitemu zniszczeniu nie uległo jedynie serce dzwonu i kawałek jego dolnej krawędzi z napisem „Maryja”).

Tak się złożyło, że w ten dzień - czyli w środę oktawy Wielkanocy - w liturgii mszalnej Kościoła Katolickiego czytany jest fragment z Ewangelii wg św. Łukasza (24,13-35) o dwóch uczniach idących do Emaus. Rozmawiali oni między sobą o tym wszystkim, co ich spotkało, czyli o bolesnych wydarzeniach związanych z męką i śmiercią Pana Jezusa. My również, podobnie jak oni, pytamy się o znaczenie tego bolesnego wydarzenia, jakim był dla nas pożar. Nie opuszcza nas bowiem przekonanie o tym, że, tak jak kiedyś Zmartwychwstały Chrystus dołączył do uczniów idących do Emaus, tak i dziś nie opuszcza nas w trudnościach, lecz towarzyszy nam, a szczególnie wiernym z Białegostoku. A jeśli tak, to nie powinniśmy patrzeć na zgliszcza spalonego kościoła rozpamiętując i powtarzając sobie nawzajem: „A myśmy się spodziewali...”, lecz - ufając Zmartwychwstałemu - z wiarą i nadzieją patrzeć w przyszłość wołając do Niego: „Zostań z nami Panie...”.

W imieniu wszystkich katolików diecezji nowosybirskiej, parafian parafii pw. Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Tomsku i należących doń mieszkańców wioski Białystok, a także w imieniu wspólnoty ojców jezuitów, których trosce duszpasterskiej powierzeni są katolicy całego obwodu tomskiego, chcę serdecznie podziękować wszystkim, którzy sercem i duszą zareagowali na pożar kościoła w Białymstoku. Dziękuję mieszkańcom Tomska (nie tylko katolikom), Rosjanom, a także obywatelom Polski, Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Wielu z nich modliło się za białostockich katolików, wielu przekazało wyrazy współczucia i zadeklarowało gotowość pomocy w odbudowie kościoła, a niektórzy już wsparli to dzieło swymi ofiarami.

Kościół w syberyjskim Białymstoku to nie tylko budynek, ale cała historia, ściśle związana z losami wioski założonej w 1898 r., przez przybyłych tam Polaków - dobrowolnych przesiedleńców z grodzieńskiej i wileńskiej guberni. Już po dziecięciu latach od przybycia, w 1908 r., w założonej przez siebie wsi zbudowali drewniany kościół, który stał się centrum życia ich społeczności. W nim modlili się, zawierali małżeństwa, chrzcili dzieci, opłakiwali swoich zmarłych i tych, którzy zginęli na wojennych frontach, dziękowali za urodzaje i powierzali Bogu samych siebie i swoich bliskich. W początkach lat 30. ubiegłego wieku kościół został zamknięty przez władze sowieckie, a w 1938 r. był niemym świadkiem tragedii, jaka spotkała uczęszczających doń ludzi. W nocy z 11 na 12 lutego, w ramach tzw. „akcji polskiej”, funkcjonariusze NKWD aresztowali wszystkich polskich mężczyzn z Białegostoku (88 osób) i po trzech miesiącach rozstrzelali ich w odległym o kilkaset kilometrów więzieniu w Kołpaszewie. Po ich śmierci kościół został doszczętnie ograbiony przez miejscowych, komunistycznych aktywistów.

Z biegiem czasu budynek kościoła przeznaczono na magazyn chleba, następnie urządzono w nim wiejski klub, a gdy klub przeniesiono do nowo zbudowanego pomieszczenia, budynek kościoła stał się bezużytecznym i planowano jego wyburzenie. Jednak w początkach lat 90. XX w. odradzająca się po prześladowaniach wiara sybirskich katolików nie tylko ocaliła białostocki kościół, ale też zapoczątkowała nowy rozdział w jego historii. Wierni z Tomska i Białegostoku zwrócili się najpierw do mnie, swego nowo mianowanego biskupa, a uzyskawszy moją aprobatę i błogosławieństwo przenieśli budynek kościoła w lepiej położone miejsce (na górce) i ponownie przystosowali go do pełnienia pierwotnej funkcji. Dzięki ich staraniom, w 1998 r. mogłem dokonać ponownej konsekracji kościoła: białostoccy katolicy znów mieli miejsce, w którym mogli się modlić, znów mieli swój kościół. Od początku odzyskania kościoła posługę duszpasterską pełnili w nim kapłani z parafii w Tomsku. Najpierw ks. Antoni Gzel i ks. Adam Romaniuk, następnie ks. Andrzej Duklewski i ks. Aleksy Barannikow, a ostatnimi czasy o. Krzysztof Korolczuk SJ. Przez wszystkie lata księża byli bardzo aktywnie wspierani przez siostry zakonne oraz świeckich parafian z Tomska. Dzięki ich wspólnym wysiłkom tamtejsza wspólnota katolicka przetrwała i po dzień dzisiejszy gromadzi się na wspólnej liturgii Mszy św.

Gdy dotarła do nas informacja o pożarze, pierwszą reakcją - zarówno miejscowych wiernych, jak i księży - była chęć odbudowania kościoła. Uważam, że to słuszna reakcja. Kościół trzeba odbudować. Katolicka społeczność Białegostoku jest bowiem wciąż żywa, a tworzą ją zarówno starsi parafianie, jak i dzieci. Właśnie dla dzieci, również dla tych z rodzin niekatolickich, kościół był zawsze miejscem szczególnie bliskim. Przychodzili doń nie tylko na modlitwę i katechizację, ale też by wspólnie i w godziwych warunkach, pobyć z innymi i poczuć, że życie ma sens. Ale kościół trzeba odbudować również ze względu na pamięć o założycielach Białegostoku, bo ta wieś i jej dramatyczna historia, to dla Polaków na Syberii miejsce bardzo szczególne. Ale odbudować, nie znaczy przywrócić do poprzedniego stanu, lecz dostosować do obecnych warunków i potrzeb. By móc dziś pełnić skuteczną posługę duszpasterską wobec tamtejszej wspólnoty katolickiej potrzeba kościoła mniejszego, ale za to bardziej funkcjonalnego. Chodzi o to, by oprócz przestrzeni sakralnej, zadbać również o pomieszczenia na prowadzenie zajęć dla dzieci i dorosłych, o zaplecze sanitarne i kuchenne i o to, by przyjeżdżający z posługą duszpasterską księża, mieli gdzie przenocować.

Dlatego właśnie, jako pasterz katolików całej diecezji nowosybirskiej, w trosce o dusze mieszkańców wsi Białystok i sąsiadujących z nią miejscowości, zachęcam i proszę wszystkich o włączenie się w dzieło odbudowy tamtejszego kościoła p.w. św. Antoniego Padewskiego oraz o wsparcie procesu odradzania się wspólnot katolickich w obwodzie tomskim.

Parafianie z Białegostoku, katolicy z Tomska i całego obwodu tomskiego, a także tomska wspólnota jezuitów już teraz dziękują wszystkim, którzy zechcą wesprzeć odbudowę kościoła w Białymstoku oraz pracę duszpasterską wśród katolików obwodu tomskiego. Właśnie ojcowie jezuici - którzy ponad dwieście lat temu zakładali pierwsze parafie na Syberii, a wśród nich parafię w Tomsku (1815), i którym trzy lata temu powierzyłem troskę duszpasterską o tę właśnie parafię - będą odpowiadać za proces realizacji tego dzieła i na bieżąco informować o jego przebiegu. Już teraz szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na założonej przez nich stronie internetowej: www.belostok-cathohc.ru

Odbudowę kościoła w Białymstoku, jak i misję apostolską w całym obwodzie tomskim (obszar większy niż terytorium Polski), możemy wesprzeć modlitwą, praktycznymi działaniami oraz środkami finansowymi. Wspierając, będziemy mogli bardzo konkretnie i mądrze obchodzić rocznice, które przypadają w tym i następnym roku. Chodzi o rocznice, które przypominają i zachęcają nas do męstwa, odwagi i dziękczynienia: 120 lat od założenia syberyjskiego Białegostoku przez odważnych przesiedleńców z Polski (1898); 110 lat od budowy kościoła w Białymstoku (1908) i 20 lat od jego ponownej konsekracji (1998). Ale chodzi też o rocznice, które przypominają nam o konieczności pojednania, wzywając do przezwyciężenia podziałów, przebaczenia krzywd i zaleczenia ran: 100 lat od pierwszych objawień fatimskich i zawartej w nich prośby o modlitwę w intencji nawrócenia Rosji i tyleż samo lat od krwawej i brzemiennej w skutki Rewolucji Październikowej (1917); 100 lat od zakończenia I Wojny Światowej (1918) i 80 lat od rozstrzelania Polaków w Białymstoku (1938).

Wszystkim zaangażowanym w dzieło odbudowy kościoła w sybirskim Białymstoku oraz w pomoc dla pracy misyjnej Kościoła Katolickiego w obwodzie tomskim, jak również wszystkim wspierającym te dzieła w duchowym lub finansowym wymiarze z serca dziękuję i błogosławię.

Józef Werth SJ

Biskup diecezji Przemienienia Pańskiego w Nowosybirsku

 

Przedsięwzięcie współfinansowane jest przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” ze środków otrzymanych od Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za Granicą w 2014 r.”